ಶವಸಂಸ್ಕಾರದ ಹಿಂದಿರುವ ಅಜ್ಞಾತ ಸತ್ಯಗಳು: ಮೃತ ದೇಹವನ್ನು ನಿರ್ವಸ್ತ್ರ ಮಾಡಿ ದಹಿಸುವುದು ಏಕೆ..?!
ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮದ ಆಚರಣೆಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಕ್ರಮವನ್ನೂ ನಿಷ್ಠೆಯಿಂದ ಪಾಲಿಸುತ್ತಾರೆ. ಅದರಲ್ಲೂ ಶವಸಂಸ್ಕಾರದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ನಡೆಯುವ ಕ್ರಿಯೆಗಳು ವಿಶೇಷವಾದುದು. ಶವದ ಎಲ್ಲಾ ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ತೆಗೆಯುವುದು, ಶುದ್ಧೀಕರಣದ ಸಂಕೇತವೆಂದು ಭಾರತೀಯ ಸಂಪ್ರದಾಯದಲ್ಲಿ ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಆದರೆ, ಈ ಆಚಾರ ಯಾಕೆ ಅಷ್ಟೊಂದು ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆ ಪಡೆದಿದೆ? ಇಂಥ ಒಂದು ಕ್ರಮದ ಹಿಂದಿನ ದಾರ್ಶನಿಕ ಅರ್ಥವನ್ನು ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳಲು, ನಾವು ಪ್ರಾಚೀನ ಹಿಂದೂ ಗ್ರಂಥಗಳತ್ತ ಮುಖ ಮಾಡಬೇಕು.
ಮೃತ ದೇಹದ ಮೇಲಿನ ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಹಾಕುವ ಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲಿರುವ ಸೂಕ್ಷ್ಮ ತತ್ವ:
ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮವು ಈ ಶರೀರವನ್ನು ಆಧುನಿಕ ಜಗತ್ತಿನಂತೆ ‘ಆತ್ಮದ ಯಾನಕ್ಕೆ ಇರುವ ತಾತ್ಕಾಲಿಕ ಬಂಡಿ’ ಎಂದು ನೋಡುತ್ತದೆ. ಮೃತದೇಹದ ಮೇಲೆ ಇರುವ ಎಲ್ಲಾ ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ತೆಗೆಯುವುದೆಂದರೆ, ಆತ್ಮವು ತನ್ನ ಹಿಂದಿನ ಜೀವನದ ಬಂಧನಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಹಾಕಿ ಹೊಸತನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸುವ ಸಿದ್ಧತೆಯ ಸಂಕೇತವಾಗಿ ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ‘ಗರುಡ ಪುರಾಣ’ ಮತ್ತು ‘ಸ್ಮೃತಿ’ ಗಳಲ್ಲಿ ಉಲ್ಲೇಖವಾದಂತೆ, ಶವದ ಮೇಲೆ ಇರುವ ಎಲ್ಲಾ ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ತೆಗೆಯುವುದು ಅಶರೀರಾತ್ಮನ ಮುಕ್ತಿಯನ್ನೂ, ಅದರ ಮಿತೀಭಾವನೆಗಳ ನಿರಾಕರಣೆಯನ್ನೂ ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ.
ಶವದ ಮೇಲೆ ಇರುವ ವಸ್ತುಗಳೇನು? ಯಾಕೆ ಇವು ತೆಗೆದುಹಾಕಲಾಗುತ್ತದೆ?
ಶವದ ಮೇಲೆ ಇರುವ ಚಿನ್ನದ ಆಭರಣ, ಬಟ್ಟೆ ಮುಂತಾದವು ಆತ್ಮದ ಹಳೆಯ ಬದುಕಿನ ಸಂಕೇತಗಳಾಗಿದ್ದು, ಆತ್ಮವು ತನ್ನ ಹಿಂದಿನ ಜೀವನದಿಂದ ಮುಕ್ತಗೊಳ್ಳಲು ಇವುಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಹಾಕಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಕ್ರಿಯೆಯು ಆತ್ಮನನ್ನು ಪೂರ್ಣ ಶುದ್ಧೀಕರಣದ ಸ್ಥಿತಿಗೆ ತರುವಂತಹದ್ದು.
ಆಚಾರ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಆಚೆಯ ಹಾರವು:
ಪ್ರಾಚೀನ ಭಾರತದಲ್ಲಿ, ಶವಸಂಸ್ಕಾರದ ಈ ಆಚರಣೆಗಳು ಕೇವಲ ಧಾರ್ಮಿಕ ವಿಧಿಗಳಷ್ಟೇ ಆಗದೆ, ಅವುಗಳಲ್ಲಿರುವ ತತ್ವಶಾಸ್ತ್ರದ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಕೂಡ ಬಿಂಬಿಸುತ್ತದೆ, ಆದರೆ ಇಂದು ನಾವು ಅದನ್ನು ಮರೆತಿರುತ್ತೇವೆ. ಕೇವಲ ಆಚಾರ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಲ್ಲ, ಈ ರೀತಿಯ ಕ್ರಿಯೆಗಳು ವೈಚಾರಿಕ ನಡವಳಿಕೆಗೆ ಪ್ರೇರಣೆ ನೀಡುತ್ತವೆ. ‘ಆತ್ಮ ಶುದ್ಧೀಕರಣ’ ಎಂಬ ಈ ಮೂಲತತ್ತ್ವವು ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮದ ಶವಸಂಸ್ಕಾರವನ್ನು ಆಳವಾಗಿ ಗ್ರಹಿಸುವುದಕ್ಕೆ ಮಾರ್ಗವನ್ನು ತೆಗೆಯುತ್ತದೆ.
ಈ ತತ್ವಗಳು ಶವಸಂಸ್ಕಾರದ ಆಚರಣೆಗಳ ಹಿಂದೆ ಅಡಗಿರುವ ಸುನಿಶ್ಚಿತ ಕಾರಣಗಳನ್ನು ಹೇಳಿಕೊಳ್ಳಲು ನಮಗೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತವೆ. ಆದರೆ, ಇಂದಿನ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಈ ಆಚರಣೆಗಳನ್ನು ಗೇಲಿ ಮಾಡುವ ಬದಲು, ಅವುಗಳ ಹಿಂದಿನ ಅರ್ಥವನ್ನು ಮನದಟ್ಟು ಮಾಡುವುದು ಮುಖ್ಯವಾಗಿದೆ.