ನವದೆಹಲಿ: ಭಾರತದ ಭೌಗೋಳಿಕ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ 25.17% ಅರಣ್ಯ ಮತ್ತು ಮರದ ಹೊದಿಕೆಯು ಅಡಕವಾಗಿದ್ದು, ಇದರ ಒಟ್ಟು ವಿಸ್ತೀರ್ಣವು 8,27,357 ಚದರ ಕಿಮೀ ಆಗಿದೆ ಎಂದು ಅರಣ್ಯ ಸಮೀಕ್ಷಾ ವರದಿ 2023 ತಿಳಿಸಿದೆ. ಅರಣ್ಯ ಸಮೀಕ್ಷಾ ಸಂಸ್ಥೆ (Forest Survey of India) ತಯಾರಿಸಿದ ಈ ವರದಿ ಒಂದು ವರ್ಷ ವಿಳಂಬದಿಂದ ಬಿಡುಗಡೆಗೊಂಡಿದ್ದು, ಹಿಂದಿನ ವರದಿ 2021ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟವಾಗಿತ್ತು.
ಅರಣ್ಯ ಮತ್ತು ಮರದ ಹೊದಿಕೆ ಏರಿಕೆಯ ಅಂಕಿ-ಅಂಶಗಳು:
2021ರ ಅಂದಾಜಿನ ಪ್ರಕಾರ, ಅರಣ್ಯ ಮತ್ತು ಮರದ ಹೊದಿಕೆ 1,445 ಚದರ ಕಿಮೀ ಹೆಚ್ಚು ಆವರಣ ಹೊಂದಿದ್ದು, ಇದು ದೆಹಲಿಯ ಅಳತೆಯಷ್ಟು ಪ್ರದೇಶಕ್ಕೆ ಸಮಾನವಾಗಿದೆ.
- ಅರಣ್ಯದ ವಿಸ್ತೀರ್ಣ: 7,15,343 ಚದರ ಕಿಮೀ (21.76%)
- ಮರದ ಹೊದಿಕೆಯ ವಿಸ್ತೀರ್ಣ: 1,12,014 ಚದರ ಕಿಮೀ (3.41%)
ಅರಣ್ಯ ಹೆಚ್ಚಳದಲ್ಲಿ ಮುಂಚೂಣಿಯಲ್ಲಿರುವ ರಾಜ್ಯಗಳು:
- ಛತ್ತೀಸ್ಗಡ: 684 ಚದರ ಕಿಮೀ
- ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶ: 559 ಚದರ ಕಿಮೀ
- ಒಡಿಶಾ: 559 ಚದರ ಕಿಮೀ
- ರಾಜಸ್ಥಾನ: 394 ಚದರ ಕಿಮೀ
ಅರಣ್ಯದ ಅತೀ ದೊಡ್ಡ ಪ್ರದೇಶ ಹೊಂದಿರುವ ರಾಜ್ಯಗಳು:
- ಮಧ್ಯಪ್ರದೇಶ: 85,724 ಚದರ ಕಿಮೀ
- ಅರುಣಾಚಲ ಪ್ರದೇಶ: 67,083 ಚದರ ಕಿಮೀ
- ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರ: 65,383 ಚದರ ಕಿಮೀ
ಕಾರ್ಬನ್ ಶೇಖರಣೆಯ ಯಶಸ್ಸು:
ಅರಣ್ಯ ಮತ್ತು ಮರದ ಹೊದಿಕೆಯು 30.43 ಬಿಲಿಯನ್ ಟನ್ CO2 ಸಮಾನ ಕಾರ್ಬನ್ ಶೇಖರಣೆಯನ್ನು ತಲುಪಿದೆ. ಇದು 2005ರ ಮೂಲ ವರ್ಷದಿಗಿಂತ 2.29 ಬಿಲಿಯನ್ ಟನ್ ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆ. 2030ರ ಗುರಿಯಾಗಿರುವ 2.5-3.0 ಬಿಲಿಯನ್ ಟನ್ ಗುರಿಯ ಸಮೀಪದಲ್ಲಿದೆ.
ನವೀನ ಅಧ್ಯಾಯ: ಕೃಷಿ-ಅರಣ್ಯ
ಈ ಬಾರಿ ಕೃಷಿ-ಅರಣ್ಯದ ಮಹತ್ವವನ್ನು ವಿಶ್ಲೇಷಿಸುವ ಹೊಸ ಅಧ್ಯಾಯ ಸೇರಿಸಲಾಗಿದೆ. ಹಿನ್ನಡೆಯಲ್ಲಿರುವ ಪ್ರದೇಶಗಳ ಪರಿಶೀಲನೆಗೂ ಮಹತ್ವ ನೀಡಲಾಗಿದೆ. 751 ಜಿಲ್ಲೆಗಳ ಪರಿಧಿಯಲ್ಲಿ ಈ ಬಾರಿ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ ನಡೆದಿದೆ, ಹಿಂದಿನ ವರದಿಯಲ್ಲಿ 636 ಜಿಲ್ಲೆಗಳಷ್ಟೇ ಸೇರಿಸಲಾಗಿತ್ತು.
ಈ ಬೆಳವಣಿಗೆ ಏಕೆ ಮುಖ್ಯ?
ಈ ಬೆಳವಣಿಗೆ ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರದ ಪರಿಸರ ನಿರ್ವಹಣಾ ಗುರಿಗಳನ್ನು ಬಲಪಡಿಸುವುದರೊಂದಿಗೆ, ಪರಿಸರ ಹಾನಿಯನ್ನು ತಡೆಗಟ್ಟಲು ದೀರ್ಘಕಾಲಿಕ ಯೋಜನೆಗಳ ಅನುಷ್ಠಾನಕ್ಕೆ ಆದರ್ಶಪ್ರಾಯವಾಗಿದೆ.